Beyinde erkek yumurtasını (testis) uyaran maddelerin eksik salınımı ya da olmaması durumudur.
Sonucunda olgularda, testisten erkeklik maddesi üretimi (testosteron) çok az olur. Sperm üretimi çoğunlukla yoktur.
Nadiren birlikte büyüme hormonu düşüklüğü, tiroid hormonu düşüklüğü (guatr), yarık dudak/damak gibi sorunlar da birlikte bulunabilir.
Genetik bir sorun sonucu olabilmektedir. Ailenin bazı fertlerinde de bu durumun olma ihtimali vardır.
Cinsel Durum ve Çocuk Durumu
- Erkek yumurtaları (testisler) küçüktür.
- Genellikle menide sperm bulunmaz.
- Meni miktarı genellikle azdır ya da meni gelmeyebilir.
- Kanda belli seviyelerde olması gereken erkeklik hormonu (testosteron) seviyeleri belirgin şekilde düşüktür.
- Sakal, bıyık ve vücut kılları ergenlik sırasında tedavi uygulanmadı ise az ya da yoktur.
- Tedaviyle düzelme ihtimali vardır.
- Cinsel ilişki kurmada genellikle sorun olmadığı bildirilir. Bazı olgularda cinsel ilişki kurmada zorluk söz konusudur.
- Daha önce tedavi uygulanmamışsa ve hali hazırda tedavi altında değillerse cinsel isteklerinin normal olduğunu bildirirler. Ancak ilişki sıklığı genelde benzer yaş grubuna göre daha azdır.
- Olguların bir kısmında çocukluk çağında yumurtalarıyla ilgili ameliyat öyküsü vardır (çoğunlukla inememiş testis).
- Çocuk sahibi olmak istendiğinde
- Uzun bir tedavi sürecine girmekte fayda vardır.
- Daha önce hiç tedavi görmemiş bireylerde tedavi doğal sperm çıkışı için iki yıla kadar uzatılır
- Sperm çıkışı ilk kez tedavi görenlerde genelde 6 aydan sonra başlamaktadır
- Kadın yaşı ileri ise, sosyal nedenler varsa ve bir yıla kadar tedavi sırasında doğal gebelik olmazsa üremede yardımcı tekniklere başvurulabilir.
- Daha önce tedavi görmüş bireylerde
- Tedavi ile sperm çıkışı olmuşsa tekrar sperm çıkışı genelde üç ay gibi kısa sürede olmaktadır.
- Tedavi ile sperm çıkışı olmuş ama doğal gebelik olmamışsa, tüp bebek gibi yöntemler ile gebelik elde edilmesi için uğraşılmışsa tekrar aynı yöntemlere başvurulma ihtimali yüksektir.
- Tedavi ile hem sperm çıkışı hem de doğal gebelik olmuşsa tedaviyle bir kaç aylık sürede tekrar gebelik elde edilme ihtimali yüksektir.
- Tedavi ile sperm çıkışı olmamışsa uygun tedavi düzenlenip ya da tedaviyi biraz değiştirip sperm çıkma ihtimali yarı yarıyadır.
- Sperm çıkışı olduğunda dondurarak saklama faydalı olabilir.
- Daha önce hiç tedavi görmemiş bireylerde tedavi doğal sperm çıkışı için iki yıla kadar uzatılır
- Tedaviyle 100 kişinin 80’inde menide sperm çıkar. Sperm sayısı genelde az olmaktadır ama kalitelidir.
- Tedaviyle 100 çiftin 50’sinde doğal yoldan gebelik ihtimali vardır.
- Tedaviyle doğal gebelik elde edilemeyen ve menide sperm olan diğer 30 kişinin 10’u tüp bebek işlemiyle eve bebek götürür.
- En az bir yıl tedaviye rağmen menide sperm çıkmayan diğer 20 kişide yumurtadan parça alma işlemi uygulanır.
- 100 kişinin 50’sinden fazlasında testisten sperm bulunur.
- Sperm bulunan dört kişinin biri eve bebek götürür.
- Uzun bir tedavi sürecine girmekte fayda vardır.
Genel sağlık durumu
- Vücuttaki yağ miktarı genelde olması gerekenden fazladır.
- Kemik erimesi ve buna bağlı sorunların ortaya çıkma riski toplumdaki diğer bireylere göre belirgin şekilde yüksektir.
- Çocuk sahibi olmak için verilen tedavi kesilince çoğunlukla erkeklik hormonu kısa sürede belirgin şekilde düşer.
- Erkeklik hormonu düşüklüğünün yanı sıra az sayıda kişide büyüme hormonu, tiroid bezi hormonu da düşük olabilmektedir.
Öneriler
- Sigara kullanılıyorsa bırakılması
- Kalp ve damar sağlığının korunması açısından önemlidir
- Sperm kalitesini artırma açısından önemlidir.
- Sebze, meyve, bakliyat, sıvı yağ gibi bitkisel besinlere ağırlık verilmesi, ekmek, hamurişi gibi karbonhidratlı besinlerin azaltılması
- Kalp ve damar sağlığının korunması açısından önemlidir
- Şeker hastalığı gelişme riskini azaltmak açısından önemlidir
- Et türü tüketiminin azaltılması
- Kalp ve damar sağlığının korunması açısından önemlidir
- Yıllık olarak genel dahiliye / endokrinoloji / üroloji kontrolü yapılması
- Kan biyokimyasına bakılması (yağ, şeker, hormonlar, kan sayımı, vitaminler gibi)
- Tansiyon ya da şeker hastalığı gibi durumlar erken yakalanıp erken önlem alınabilir
- Kan biyokimyasına bakılması (yağ, şeker, hormonlar, kan sayımı, vitaminler gibi)
- Çocuk açısından verilen tedavi kesildikten sonra vücuttaki erkeklik hormonu büyük ihtimalle belirgin şekilde azalır. Bu nedenle ömür boyu takip ve erkeklik hormonu takviyesi yapılmalıdır.
- Ömür boyu yapılacak tedavi;
- Kemik erimesi durumunu düzeltir
- Vücut yağlanmasını azaltır
- Kas erimesini azaltır
- Ömür boyu yapılacak tedavi;
- Yürüyüş, yüzme gibi hafif, orta ağırlıkta spor etkinliklerinin yapılması;
- Kan yağlarının dengelenmesine yardımcı olur
- Kemik erimesi riski azalır.
- Kasların güçlenmesiyle kasların zayıflığına, kemik güçsüzlüğüne bağlı ağrılar oluşmaz ya da azalabilir.
- Cinsel hayatın sağlıklı şekilde devam etmesi sağlanır
- Meni gelmesi devam eder
- Menide çoğunlukla sperm olmaz. Hormon yerine koyma tedavisi sperm üretimini baskılar
- Bu tedavi altındayken bile nadir de olsa sperm çıkışı olup doğal gebelik elde edildiği gözlenmiştir.
- Menide çoğunlukla sperm olmaz. Hormon yerine koyma tedavisi sperm üretimini baskılar
- Ömür boyu tedavi önerilmesi kişiler tarafından hoş karşılanmamaktadır. Aslında bu yaklaşım tedaviden ziyade eksik olan bir şeyi yerine koyma yaklaşımıdır. Kendinizi eksik hissetmeniz çok doğru değildir. Genç yaşta hiç de az sayıda olmayan birçok insanın şeker, tansiyon, psikolojik destek tedavisi görmekte olduğunu düşününüz. Sürekli tedavi bir eksiklik değil, gerekliliktir.
Belirtilen öneriler birçok insan için sağlıklı yaşama açısından önemli olmakla birlikte hipogonad olgularda özellikle daha önemlidir.