İnsanoğlunun neslinin devamı için çocuk sahibi olmak istemesi en doğal içgüdüsü ve hakkıdır. Evlilik ya da birlikteliklerde belli bir süre denemeye rağmen gebelik sağlanamadığında arayışa girilir. Genellikle önce bir Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı’na başvurulur. Kadının muayenesi ve tetkiklleriyle birlikte, ideal olanı erkekten de en azından bir meni tahlili istenmesidir.
ÇİFTİN BİRLİKTE TETKİKİ ve MUAYENESİ BİZE GÖRE ZORUNLULUKTUR
KADIN YAŞI 30’UN ÜZERİNDE İSE FAZLA ZAMAN KAYBETMEDEN ÇİFT BİRLİKTE DEĞERLENDİRİLMELİDİR
ÇİFTLERİN ÜÇTE BİRİNDE HER İKİ BİREYDE DE SORUN OLMA OLASILIĞI VARDIR
ERKEKTEKİ ÇOCUKSUZLUK NEDENLERİ
Neden arandıktan sonra saymakla bitmez. Kanaatimce günümüzde dış kaynaklı nedenler sorun artırıcı özelliktedir; stres, sigara ve/veya alkol tüketimi, çevre kirliliği, beslenme alışkanlıkları, yapılan iş, kilo, kilo, kilo vs, vs, vs.
Kilo üzerinde özellikle durmak istiyorum. Son yıllarda kilolu ve aşırı kilolu olgu sayısı belirgin şekilde arttı. Bu durum genel birçok sağlık sorununa yol açmakta ve açma olasılığı yüksektir. Yanısıra erkeklik hormonu düşüklüğüne ve sperm kalitesi azalmasına yol açabilmektedir. Genel önerim daha hareketli bir yaşantı ve daha dengeli bir beslenmedir.
VARİKOSEL testis etrafındaki toplardamarların genişlemesidir. Bacaklardaki varise benzetebiliriz. Birçok nedenle sperm kalitesini bozabilir. Kesinlikle bozar demiyorum. Katkıda bulunabilen faktörlerden birisidir. Her çocuksuz erkekte saptanan varikoselin ameliyat edilmesi gerekmez. İyi bir değerlendirme sonrası kara verilmelidir. Olayı basit bir ameliyat gibi görmeyiniz ve hekim arkadaşlarında böyle göstermemesi gerekir. AMELİYAT AMELİYATTIR. Ameliyatın ciddi yan etkisi düşüktür ama az ihtimalle de olsa başınıza gelirse ciddi sonuçlara yol açabilir. Kararınızı verirken iyi düşünmeniz gerekir.
İnmemiş testis sperm kalitesi bozukluğu yapabilir. İki taraflı inmemiş testiste çocuk olmama sorunu çok daha fazladır.
Herhangi bir kanser tedavisi görülmüş olması da testise zarar vermiş durumlardan birisidir. Bu nedenle genç yaşta kanser tedavisi alacaksa öncesinde sperm dondurma mutlaka önerilmelidir.
Cinsel hayatın bozukluğu nispeten az rastlansa da önemli sorunlardan birisidir ve çocuksuzluk sorunu ile gelen çiftlerin %3 ila 5’inde ciddi boyutlarda olabilmektedir. Bu durumda önce cinsel hayatı düzenlemek bile çocuk sahibi olasılığını artırmaktadır.
Genetik geçişli nedenler söz konusu olabilir. Özellikle spermi olmayan ya da sayısı çok düşük olanlarda daha sık rastlanmaktadır. Bu olgularda aşırı detaya girmeden ana genetik taramaların yapılmasında fayda vardır. Bebeğe aktarılabilecek sorunlar olabilir. Bazı genetik bozukluklarda çocuk yapmak için uğraşılmaması önerilebilmektedir ya da ileri teknikler kullanılıp sağlıklı bebek meydana gelmesi için yönlendirmeler yapılabilmektedir.
Geçirilmiş idrar yolu ya da cinsel yol iltihaplı hastalıkları sperm kalitesi bozukluğuna ve az sıklıkla sperm çıkışında bozukluğa yol açabilmektedir.
Çocuksuzluk durumunda aslında birçok neden tam olarak bilinmemektedir. Hekim olarak hastamıza örneğin “sperm hareketiniz az, şekil bozukluğu var, sayısı düşük” gibi şeyler söyleriz. Bu durumların en az yarısında altta yatan nedeni yüksek doğrulukta açıklayamayız.
Az rastlansa da bazı hastalık grupları (sendromlar) söz konusudur. Özellikle spermi olmayan ya da çok düşük sperm sayılı olgularda daha sık rastlanmaktadır.
En çok rastlananlar
- Hipogonadotropik hipogonadizm
- Klinefelter sendromu
- Sperm taşıyan kanalların doğuştan yokluğu
Bu durumlar muayene, hormon tahlili ve gerektiğinde genetik taramasıyla tanınabilmektedir. Çocuksuzluk konusunda tecrübeli bir hekimin bu olguları tanıyabilmesi nispeten kolaydır.
Tedavi yaklaşımı
Her birey kendine özgüdür ve yaklaşımlar kişiye göre değişir. Bize en çok yöneltilen sorular ya da yorumlar “komşumuz falanca şeyi kullandı da çocuğu oldu. Biz de kullansak olur mu? Keçiboynuzu kürü yapabilir miyiz? Kök hücre tedavisi varmış. Koltuk altından, belden kök hücre alınıyor ve onunla çocuk oluyormuş vs, vs)
Hekim
- Sizi iyice dinlemelidir
- Her yerinizi muayene etmelidir
- Gerekli ve yeterli tetkikleri yapmalıdır
- Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı ise reçete yazmamalı ve sizi bir Üroloji Uzmanına yönlendirmelidir
UYARILAR
Lütfen çok ünlü diye adı çıkan İnternet doktorlarına dikkat ediniz
Komşu vs önerisiyle kendinize tedavi yapmayınız
Çok moda olan antioksidanları kullanabilirsiniz ama aşırıya kaçmayınız
İyi iletişim kurabileceğiniz bir üroloji uzmanı bulunuz
Sosyal medyadaki her bilgiye Üroloji uzmanına danışmadan inanmayınız